En hoe suiker verslavend werkt.
Laten we eens een high-tea als voorbeeld nemen.
Heerlijke thee en heerlijke scones worden er voor je neus gezet en het water loopt je letterlijk in de mond. (Ik heb het zelfs als ik dit opschrijf 😊) Samen met je vriend/vriendinnen genieten van elkaar en van de gezelligheid met daaromheen de geuren van het eten en de thee.
Wat gebeurt er dan allemaal in ons lichaam.
Al vanaf het moment dat de geur onze neus binnendringt gaat het lichaam zich voorbereiden. Het water wat in onze mond loopt is ons speeksel met daarin al enzymen om een goede start te maken om het eten te verteren. Daarom is het ook zo belangrijk om eten goed te kauwen. Daar begint de voorvertering zodat het eten als het in onze maag beland al in kleine stukjes is. Die kleine stukjes zijn nodig omdat het lichaam de voedingsstoffen eruit wil halen om mee te kunnen nemen in onze bloedbaan zodat het naar de cellen van ons lichaam vervoert kan worden.
Dat gebeurt in ons high tea geval ook met de koolhydraten (de scones en jam)
Al vanaf het moment dat je ze ruikt begint het lichaam al met de voorbereiding van de aanmaak van het hormoon insuline. Insuline heb je nodig om de suiker later vanuit de bloedbaan naar de cellen te verhuizen. De mitochondriën in onze cellen hebben ze nodig om de fabriek te laten branden. Waardoor we energie krijgen.
Ook onze hersenen reageren op de smaak van zoet door dopamine aan te maken. Deze neurotransmitter is verantwoordelijk voor het gevoel van genot en blijdschap.
Daarom voel jij je dus (kortdurend) blij als je zoet eet.
Dopamine heeft verschillende functies, het is ook betrokken bij emotioneel gedrag, motivatie en actie, creativiteit en het maken van beslissingen.
Bij een prettige activiteit zoals eten en drinken, seks, gokken en het gebruik van alcohol en druks wordt er dopamine vrijgemaakt. Hierdoor wordt het beloningscentrum in de hersenen geactiveerd wat dan weer voor een fijn gevoel zorgt. Als het dopamine niveau in je hersenen weer normaal is, wil je echter meer. Zo krijg je het gevoel dat je zoet moet eten, want je wilt je weer blij en vrolijk voelen. Een verslaving aan zoet en suiker lijkt dus heel erg op een drugsverslaving.
Gebeurd dit vaak dan wennen de hersenen aan de dopamineconcentratie en is er steeds meer nodig om dat gevoel te krijgen.
De grote vraag is dan natuurlijk: wat kun je aan een zoet- of suikerverslaving doen? Het antwoord is langzaam afbouwen.
Tips om minder zin in zoet & suiker te krijgen
- Suiker heet vaak niet suiker – Weet alle verborgen namen van suiker in levensmiddelen (lees: namen van suiker) en probeer ze zoveel mogelijk te vermijden.
- Eet fruit – Het klinkt simpel maar fruit bevat veel suiker waar je veel minder snel dik van wordt, en bovendien is het zoet in fruit veel minder zoet dan van snoep. Daardoor is het effect op je hersenen ook minder.
- Vermijd suikervervangers – Suikervervangers zorgen er misschien voor dat je minder snel dik wordt, maar het verlangen naar zoet neemt niet af. Daarnaast zijn er veel aanwijzingen dat suikervervangers niet erg gezond zijn als je ze in grote mate eet of drinkt. Cola Light zorgt dus evengoed voor een suikerverslaving, omdat het effect op je hersenen gelijk is aan echte suiker.
- Drink geen vruchtensap – de suikers in vruchtensappen gaan rechtstreeks door je maag je darmen in en hebben hetzelfde effect als gewone suiker
- Drink niet te veel alcohol – Alcohol wordt gemaakt van suiker en zorgt er bovendien voor dat je wilskracht niet zo sterk is dan wanneer je nuchter bent.
- Zorg dat je niet te veel suiker in huis hebt – Snoepjes voor de kinderen zijn vaak een grote boosdoener, en hoe vaak komt het voor dat je zelf meer opgegeten hebt dan zij? Hoe minder suiker je in huis hebt, hoe minder snel je in de verleiding komt. Bovendien kun je kinderen heel goed leren om te genieten van gezonde zoete smaken zoals peer, appel, druiven, aardbeien of ander fruit.